VERMISCHTES
februari 2017
De liturgie voor de gebedsweek voor de eenheid van de christenen werd dit jaar uitgewerkt in Duitsland. De teksten werden samengesteld onder het motto »Verzoening - de liefde van Christus draagt ons«. De liturgie was een kans tot een multilaterale uiteenzetting met het gedenken van de reformatie. De centrale Duitse dienst werd in Wittenberg gevierd, voorganger was de voorzitter van de Arbeitsgemeinschaft christlicher Kirchen in Deutschland (ACK), de katholieke bisschop van Speyer Karl-Heinz Wiesemann. Hij riep de christenen op, zich nog intenser voor de vrede in de wereld in te zetten. »Europa staat voor grote uitdagingen. Gezien het toenemende nationalisme en het uithollen van universele waarden hebben christenen de bijzondere verantwoordelijkheid gezamenlijk te strijden voor verzoening en een vreedzaam omgaan met elkaar.« Na de viering werd de »Ökumene -preis der ACK« voor het jaar 2016 uitgereikt aan de »Ökumenische Staffel der Gastfreundschaft « (EKD januari 2017)
»Roman Herzog heeft de democratische en politieke cultuur van Duitsland toonaangevend mede bestemd en daarbij steeds duidelijk laten zien dat zijn engagement , verantwoording voor de maat - schappij te nemen, altijd gegrond was in zijn geloof. Zijn vertrouwen in God was te voelen.« Dit zei de voorzitter van de Raad van de EKD Landsbisschop Heinrich Bedford-Strohm tijdens het gedenken van de voormalige Bondspresident, die van 1973 tot 1991 ook lid van de Synode van de EKD was. (EKD 10-01-2017)
Tegen het dragen van een toga tijdens een politieke betoging van de AfD tegen de Duitse vluchtelingenpolitiek heeft de Evangelische Landeskirche Sachsen massief geprotesteerd. De demonstratie was georganiseerd als reactie op de terreuraanslag op een kerstmarkt in Berlijn. Thomas Wawerka was tot augustus 2016 dominee op proef in Saksen en mag daarom nu niet meer in de kerkelijke ambtskleding in het openbaar verschijnen. (Der Sonntag 23-01-2017)
Steeds meer mensen kregen tijdens de afgelopen vier maanden kerkasiel binnen de Nordkirche. Het aantal is met bijna 70 procent gestegen. Begin januari waren er 113 gevallen van kerkasiel bij de Landeskirche bekend waarbij 146 volwassenen en 66 kinderen onderdak wordt geboden. De meeste mensen komen uit Eritrea, Afghanistan en Syrië. Veel kerkelijke gemeenten staan open voor vluchtelingen en verdiepen zich in hun juridische situatie. De gemeenten beslissen zelf of ze toestemming geven of niet. (Nordkirche 12-01-2017)
Om de nieuwbouw van een synagoge in Magdeburg te steunen heeft Landsbisschop Ilse Junkerman namens de Evangelische Landeskirche in Mitteldeutschland een schenking van 30.000 Euro aan de stichting »Nieuwe Synagoge« overhandigd. Magdeburg heeft behoefte aan een synagoge omdat alle gebouwen te klein zijn geworden voor de joodse gemeenschap die sinds 1990 weer is gegroeid. Voor 1933 telde de gemeenschap ongeveer 2000 leden, na 1945 waren er nog 50 over, maar langzamer -hand is het aantal weer naar ruim 500 leden gestegen. (EKM 21-01-2017)
Het Onze Vader in 500 talen en dialecten - dit is het doel van een oproep op de site evangelisch.de. Het gebed verbindt meer dan twee miljard christenen over de hele wereld. De schatting is dat het in meer dan duizend talen en dialecten wordt gesproken waarvan tenminste de helft verzameld zal worden. Iedereen is gevraagd een opname van het Onze Vader in zijn streektaal te uploaden. Tot nu toe zijn er 152 opnames op de site te vinden. (evangelisch.de)
De (deel)synode van Mecklenburg kiest in april a.s. een nieuwe Propst . Er kan gekozen worden tussen ds. Marcus Antonioli (46) van de Heilige-Geist gemeente in Rostock en ds. Matthias de Boor (56), theologische referent van Landsbisschop Andreas von Maltzahn in Schwerin. Beide kandidaten zullen zich in maart in de Dom te Güstrow met een preek en vervolgens in een gesprek voorstellen. (Nordkirche 18-01-2017)
Elke Braun uit Rostock schrijft elk jaar een lied over de inhoud van de Jahreslosung. Voor 2017 staat de gekozen tekst in Ezechiël 36:26 »Ik zal jullie een nieuw hart en een nieuwe geest geven«. De liederen ontstaan in het laatste kwartaal van het voorafgaande jaar. Dan probeert zij in de Universiteitsbibliotheek van Rostock alles te lezen wat over de gekozen Bijbelspreuk is te vinden. Zij verdiept zich in het hele hoofdstuk, zijn achtergrond en de tijd en verwerkt dit in een lied. 2017 is te beluisteren op https://youtu.be/C1YH4j-hxv0. (Kirchenzeitung MV 23-01-2017)
Ter gelegenheid van 500 jaar reformatie zal vanaf 3 februari in de Staatsbibliotheek te Berlin een expositie met de titel »Bijbel-stellingen-propaganda« te zien zijn. Met 95 objecten wordt de geschiedenis van de reformatie verteld. Hierbij horen ook documenten die bijna nooit worden getoond, zoals drie van de zeven nog bestaande gedrukte exemplaren van de stellingen uit het jaar 1517, een print van Luthers »Sermon von dem Ablass und Gnade« uit 1518 en de bul van paus Leo X uit 1520. De tentoonstelling wordt aangevuld met vroege gedrukte uitgaven van liedboeken (1523/24) waarin al liederen van Luther zijn opgenomen. (epd 23-01-2017)
De stadskerk St. Peter und Paul (oftewel Herderkirche) van Weimar is gekozen tot de »Kerk van het jaar 2016«. De kerk, die aan het eind van de 15e eeuw is gebouwd, is nu volledig gerestaureerd en staat op de UNESCO werelderfgoedlijst. Hier preekte Martin Luther, musiceerde Johann Sebastian Bach en werden zijn kinderen gedoopt en van 1776 tot aan zijn dood in 1803 was Johann Gottfried Herder aan de kerk als dominee verbonden. Het vleugelaltaar , in 1552 geschilderd door Lucas Cranach d.j., is een van de bekendste kunstwerken in de regio.
Tweede op de lijst is de dorpskerk St. Nikolai van Schwanefeld (Saksen-Anhalt), gebouwd in 1160 en op de derde plaats staat de bakstenen kerk in Rethwisch (Mecklenburg) uit de14e eeuw. De houten Klokkentoren is een van de oudste in Noord-Duitsland en het vleugelaltaar bestaat uit eiken houtsnijwerk. (EKD 20-01-2017)
De kerkregio Mecklenburg heeft voor de eerste keer al haar 2.800 kerkenraadsleden met een korte dienst, een concert en een aansluitende gezamenlijke maaltijd bedankt. De afgelopen zes jaar hadden de kerkenraadsleden te maken met grote structuurveranderingen en het ontstaan van de Nordkirche. Dit had grote impact en directe invloed op het vrijwilligerswerk in de plaatselijke kerkgemeenten waar afscheid genomen moest worden van heel veel vertrouwde principes. Dat er onder deze omstandigheden nog steeds zo veel activiteit en leven in de kerkgemeenten heerst is vooral te danken aan de onvermoeibare inzet van kerkenraadsleden. (Nordkirche 29-12-2016)
Een sjaal versierde de eerste week van het jaar de Stadtkirche van Ribnitz-Damgarten. De sjaal werd op drie meter hoogte aan het bakstenen gebouw vastgebonden en moest symbolisch voor een goed en warm gevoel in kerk en maatschappij zorgen. Met het breien van de in totaal 307 meter lange sjaal werd afgelopen september begonnen. De 50 vrouwen en één man tussen de 35 en 88 jaar deden dit natuurlijk thuis, maar ze kwamen ook wekelijks een keer samen in het "Voel-je-goed-huis" om te breien. De kerk zal nu elk jaar de eerste week van januari met de sjaal worden versierd. (Nordkirche 03-01-2017)
»Luther - Das Spiel« is de naam van een nieuw bordspel. Doel is het zich in te kunnen leven in de moeilijke reizen van Martin Luther door de Duitse landen in het begin van de 16e eeuw. De spelers reizen als tijdgenoten van Magdeburg tot Augsburg en van Marburg tot Wittenberg en leren het land en de tijd kennen. (evangelisch.de)
Johannes Bugenhagen, een vriend van Luther, wordt gezien als de reformator van het Noorden. Hij was 1523 tot 1558 de eerste evangelische stadsdominee van Wittenberg. Nu krijgt ook hij zijn eigen musical. Stefanie Schwenkenbecher uit Greifswald is de auteur en Nicole Chibici-Revneanu de componiste. De première is op 10 juni in Greifswald gepland. (epd 05-01-2017)
Juliane van der Mossel