VERMISCHTES
september 2017
Tijdens een feestelijke eredienst op 5 juli j.l. heeft de World Communion of Reformed Churches (WCRC), de wereldgemeenschap van gereformeerde/hervormde kerken samen met de Lutherse Wereldbond in Wittenberg het zogeheten "Wittenberger Zeugnis" van 1999 ondertekend. Door het tekenen wordt de wil bekrachtigd om de eenheid van de kerken te bevorderen. Bisschop Gerhard Ulrich (VELK) bevestigde dat »wij als protestantse kerken samen met de katholieke kerk op een oecumenische weg zijn. Dit is een duidelijk teken voor de verantwoording die wij als christenen in de wereld hebben en de aanvaarding hiervan«. Bisschop Ilse Junkermann beklemtoonde dat de hervormde theologie een sterk politiek en maatschappelijk verantwoordelijkheidsgevoel als een waardevol bijdrage in de oecumenische gemeenschap inbrengt. (EKD 05-07-2017)
Door de Oost-Duitse theologen Friedrich Schorlemmer en Christian Wolff wordt in een memoran -dum twee maanden voor de afsluiting van het feestjaar ter gelegenheid van 500 jaar reformatie een negatieve balans opgemaakt. Omdat er werd verzuimd »de crisis van de kerk in een geseculariseerde samenleving open aan te spreken« zijn vooral de "Kirchentage auf dem Weg" een »vuursignaal voor een grandioos zelfbedrog geworden«. » Het eroverheen stulpen van mammoetprogramma's« door de leiding van de Kirchentag bracht in het bijzondere de zes steden in grote problemen. Met in totaal 50.000 bezoekers bleef de deelname duidelijk achter bij de verwachtingen. Kerken verliezen met toenemende intensiteit aan betekenis en gemeentelijke tradities verdwijnen op dramatische wijze. Daardoor worden steeds meer bestanddelen van het geloof gemist, die dan ook niet meer opgevraagd kunnen worden. » Geloof en vorming, die door de reformatie werden verbonden, vallen vandaag weer uit elkaar... Als wij het in feite Bijbelse analfabetisme en het verlies aan traditie binnen de kerk niet offensief tegemoet gaan zal de kerk zich zelf nog verder marginaliseren.« De volledige tekst is te lezen onder: wolff-christian.de/reformation-in-der-krise-wider-die-selbsttaeuschung
(Der Sonntag 06-09-2017)
»De Nordkirche heeft in het kader van het Reformatie-jubileum bewust voor een scheepstocht langs de kusten van de Oost- en Noordzee gekozen. Het schip is een oud christelijk symbool en staat voor gemeenschap maar ook voor vrijheid. Allebei werden tijdens de reformatie opnieuw ontdekt...Overal kwamen mensen met elkaar in gesprek over hun geloof en over alles wat belangrijk is in hun leven« zei bisschop Kirsten Fehrs. De route was bijna 850 zeemijlen lang en ging langs alle 13 kerkdistricten van de Nordkirche waar het thema reformatie op heel verschillende manier ervaren kon worden. Heel tevreden waren de organisatoren met de meer dan 24 000 bezoekers . »Overal werd duidelijk dat wij een kleurrijke, open en uitnodigende kerk zijn.« In elk haven bestond er de mogelijkheid eigen stellingen aan de scheepsdeur te spijkeren. De ruim 400 stellingen worden op de eerst -volgende bijeenkomst van de Nordkirchen-Landssynode aan de voorzitter dr. Andreas Tietze aangeboden.(Nordkirche 28-07-2017)
Onderzoek onder 436 medewerkers van de twee grootste kerken van Duitsland heeft uitgewezen dat de meeste geestelijken de toekomst van hun kerk met zorg tegemoet zien: de leeftijd van hun kerkgangers is te hoog en de diensten worden te weinig bezocht door nieuwkomers. Maar de minderheidspositie biedt volgens hen ook kansen omdat er ook een »groeiende spirituele behoefte«geconstateerd wordt. Men gaat ervan uit dat het geloof toenemend meer in groepen en familiekringen beleefd zal worden. Meer dan 80 procent vindt het belangrijk dat de kerk zich bezighoudt met thema's als armoede, de vluchtelingenproblematiek en het rechtspopulisme. Het valt op dat in het oostelijke gedeelte van het land de situatie van de kerk somberder wordt gezien en dat vrouwen principieel de situatie sceptischer inschatten dan mannen. (evangelisch.de)
»Kerk is overal daar waar christenen zijn en niet afhankelijk van een kerk als gebouw. Voor mij is het belangrijk dicht bij de mensen te zijn.« Jeannette Lorenz-Büttner is dominee in Magdala (Thüringen) - een kerkverbond van 14 dorpen. Tijdens de zomermaanden heeft zij haar bureau en "haar kerk" in een oude bakkersauto. Met haar "kofferbak-kerk" gaat zij - ook bij regen - midden in de dorpen staan, houdt haar spreekuur of viert de eredienst. »Tijdens onze opleiding hebben we geleerd dat we naar de mensen toe moeten gaan omdat voor velen de drempel van de kerk te hoog ligt, vooral hier in het Oosten waar generaties met het socialisme en zonder contact met de kerk zijn opgegroeid." (Glaube und Heimat 20-08-2017)
De Arbeitsgemeinschaft Christlicher Kirchen (ACK) organiseert op veel plaatsen van 1 september t/m 4 oktober de "Oecumenische dag van de schepping". Een belangrijk onderdeel is dit jaar de "Elbekirchentag". Deze wordt al voor de tiende keer gevierd en staat dit jaar in het kader van de wereldtentoonstelling Reformatie. De van begin af aan actuele vraag is of de Elbe tegelijk een prachtig natuur- en cultuurlandschap en ook een waterweg kan zijn. De verschillende interesses van aanwonenden, natuurbescherming, economie, toerisme en gemeentes moeten gehoord worden, net zo als ideeën en concepten van mensen die op zoek zijn naar een eigentijdse omgang met het water en daarbij zowel de natuur als ook de mensen recht doen. (ACK/ELK Sachsen-Anhalt )
De interculturele week (IKW) start dit jaar op 24 september en heeft als thema "Vielfalt verbindet". Verscheidenheid is in Duitsland door de generaties heen gegroeid en zal zeker ook de toekomst van de maatschappij bepalen. De interculturele week stelt iedereen in de gelegenheid zich duidelijk tegen racistische en nationalistische stromingen te positioneren en gezamenlijk de discussie aan te gaan hoe de maatschappij op basis van de grond- en mensenrechten constructief doorontwikkeld kan worden. (EKL Sachsen juni 2017)
Het Mitteldeutsche Bibelwerk verzorgt lesmaterialen voor catechese , projecten, lezingen en nog veel meer. Alles is multimediaal en belevenisgericht voor verschillende leeftijdsgroepen en van verschillende omvang opgezet en kan door scholen, gemeenten of verenigingen gehuurd worden. Ook ondersteunend materiaal voor een bezoek aan de Franckeschen Stiftungen of het lopen op de Bijbelwandelwegen door Halle of Erfurt is hier verkrijgbaar. Alles is goed en makkelijk te vinden op de nieuwe homepage www.bibelwerk-ekm.de (Newsletter ekm 05-07-2017)
In Greifswald werd in juni een Bijbelmarathon gehouden. Vijf dagen werd er van 9 tot 9 non-stop uit de Bijbel voorgelezen: het complete Nieuwe Testament en een gedeelte van het Oude Testament. 145 vrijwilligers - gepensioneerde dominees, gemeenteleden van de protestantse en de katholieke kerken, leraren, een hele basisschoolklas , de burgemeester, maar ook vluchtelingen - lazen tekst -stukken van elk 15 minuten voor, voor een steeds wisselend publiek . Met muziek in de pauzes en tijdens de afsluitende eredienst werd het evenement afgerond. (Kirchenzeitung MV 06-07-2017)
Een andere vorm van marathon staat voor eind oktober in Prenzlau (Uckermark) gepland. Kreiskantor Hannes Ludwig is nog op zoek naar koren die samen met hem aan een wereldrecord willen werken: het liedboek van de evangelische kerken (EGB) zal eenmaal compleet van voor tot achter helemaal gezongen worden. Voor deze zing-marathon "Choral totaal" staan 42 uren gepland. (Die Kirche 05-07-2017)
De talloze kunstschatten in de kerken van Mecklenburg-Vorpommern en Schleswig-Holstein kunnen vanaf nu ook op internet gevonden worden. »Kunst kent geen grenzen« en daarom werkt kunsthistoricus Jutta Petri sinds twee jaar eraan om bijzondere kunstwerken (van de middeleeuwen tot hedendaags) uit de landelijke gebieden van de Nordkirche op internet toegankelijk te maken. Met de muis of op de smartphone kun je sinds eind augustus nu van kerk naar kerk "trekken" en altaarretabelen van negen kerken bewonderen. Gepland is dat in loop van de tijd steeds meer bezienswaardige objecten erbij komen. Gedacht is de presentatie voor iedereen die kunsthistorisch geïnteresseerd is: www.erwachsenenbildung.nordkirche.de (Nordkirche 04-09-2017)
Juliane van der Mossel